Θεόδωρος Γκατζούνης στο ιατρείο του όπου εφαρμόζει το πρωτόκολλο αντιμετώπισης σε ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα
22 Ιούν 2021

Θεραπευτικό πρωτόκολλο του Ιατρείου για την αντιμετώπιση ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα, γίνεται επιστημονική ανακοίνωση στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ιατρικού Βελονισμού.

Αλλεργική Ρινίτιδα – Εισαγωγή:

Η χρόνια αλλεργική ρινίτιδα είναι μια κοινή, μη μολυσματική, φλεγμονώδης και ανοσολογική αναπνευστική διαταραχή του ρινικού βλεννογόνου. Δημιουργείται από υπεραντίδραση του ανοσοποιητικού και προκαλεί ερεθισμό στους βλεννογόνους του ανώτερου αναπνευστικού, μετά από επαφή του ατόμου με διάφορες αλλεργιογόνες ουσίες.

Η αλλεργική ρινίτιδα είναι ευρέως διαδεδομένη στον πλανήτη και αποτελεί αιτία υψηλής νοσηρότητας, συρρίκνωσης  της  παραγωγικότητας, ενώ συνεπάγεται αξιοσημείωτο κόστος υγειονομικής περίθαλψης και επιβαρύνει οικονομικά τα νοικοκυριά. Επιπλέον, επιβαρύνει ψυχολογικά όσους υποφέρουν, εξαιτίας της σύνθετης αιτιολογίας της, της παρατεταμένης πορείας της και της υψηλής συχνότητας  των συμπτωμάτων της.

Εκτιμάται ότι από αλλεργική ρινίτιδα υποφέρει το 10%-20% του παγκόσμιου πληθυσμού. Στις ΗΠΑ, υποφέρουν περίπου 60 εκατ.  άνθρωποι ετησίως, ενήλικοι και παιδιά, ενώ  το άμεσο ετήσιο κόστος για την αντιμετώπισή της εκτιμάται σε 2 – 5 δισ. δολάρια ετησίως.

Το 20% των περιπτώσεων αλλεργικής ρινίτιδας είναι εποχιακές, το 40% είναι χρόνιες και το 40% αποτελεί συνδυασμό και των δυο. Συμπτώματά της είναι το παροξυσμικό φτέρνισμα, η υδαρής ρινική έκκριση, ο ερεθισμός του δέρματος παραρινικά και η ρινική συμφόρηση. Συχνά συνδυάζεται με συμπτώματα στα μάτια, όπως κνησμός, δάκρυα, κοκκίνισμα των ματιών και έντονο τσούξιμο. Σε κάποιες περιπτώσεις, συνδυάζεται με αλλεργική επιπεφυκίτιδα, μη παραγωγικό βήχα, χρόνια ιγμορίτιδα και δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας.  Η ευσταχιανή σάλπιγγα είναι ένας πόρος (σωλήνας), με τον οποίο συγκοινωνεί το μέσο αυτί με το ρινοφάρυγγα.

Επίσης, σχετίζεται και με άλλα προβλήματα Υγείας, όπως πονοκέφαλοι, σύνδρομο χρόνιου βήχα των άνω αεραγωγών, διαταραχές ύπνου, χρόνια ρινοκολπίτιδα, αλλά και άσθμα. Μάλιστα, σύμφωνα με ευρεία έρευνα στις ΗΠΑ, το 78% των πασχόντων από άσθμα έχει χρόνια αλλεργική ρινίτιδα.

Αλλεργική ρινίτιδα – Θεραπείες

Η κυρίαρχη θεραπεία συνίσταται σε χρήση συμβατικών φαρμάκων, όπως αντιισταμινικά, βρογχοδιασταλτικά και γλυκοκορτικοειδή. Παρά την αποτελεσματικότητα αυτών των θεραπειών, υπάρχουν ανησυχίες για τις παρενέργειες. Για παράδειγμα, η μακροχρόνια χρήση γλυκοκορτικοειδών από τη μύτη μπορεί να οδηγήσει σε ρινική ξηρότητα και άλλες επιπλοκές. Εν γένει, αν και οι θεραπείες απευαισθητοποίησης βελτιώνουν τα συμπτώματα, έχουν ως συνέπεια τη μεγαλύτερη πορεία της νόσου και επιπλέον η κατάσταση είναι εύκολο να επαναληφθεί. Γι αυτό, σε πολλά κράτη συστήνεται να χρησιμοποιούνται και μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις:  Οι συμπληρωματικές και οι ολιστικές θεραπείες βελτιώνουν την κλινική αποτελεσματικότητα και μειώνουν τη συχνότητα εμφάνισης κρίσεων και ανεπιθύμητων παρενεργειών.

Αλλεργική ρινίτιδα – βελονισμός και ωτοβελονισμός

Ο βελονισμός παρουσιάζει αποτελέσματα εξίσου θετικά με τις συμβατικές μεθόδους. Αυτά αφορούν στην ίαση τόσο της μέτριας όσο και της σοβαρής χρόνιας αλλεργική ρινίτιδας και μάλιστα χωρίς καμία παρενέργεια. Σειρά ερευνών από το 2015 έχει καταδείξει την αποτελεσματικότητα του βελονισμού σε τέτοιο βαθμό, ώστε στις ΗΠΑ ο βελονισμός πλέον καταδεικνύεται  στις γενικές οδηγίες προς ιατρούς ως ενδεδειγμένη μέθοδος θεραπείας για την αλλεργική ρινίτιδα.

Ο βελονισμός σύμφωνα με την παραδοσιακή θεραπευτική, βασίζεται στη θεωρία των μεσημβρινών. Δηλαδή, υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία του σώματος, μελετημένα εδώ και αιώνες από την ανατολική Ιατρική, στα οποία ο βελονισμός βελτιώνει το μικρο-περιβάλλον του σώματος και κατά την συνέπεια ενεργοποιεί τη θεραπεία ορισμένων ασθενειών.

Από τις σύγχρονες επιστημονικές μελέτες προκύπτει ότι με τον βελονισμό κινητοποιείται η αντιφλεγμονώδης και αντιϊσταμινική δράση του οργανισμού. Βελτιώνεται η αιματική ροή στον βλεννογόνο της μύτης και εξισορροπείται το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον ο ωτοβελονισμός, μέσω της δράσης του στο πνευμονογαστρικό νεύρο, επηρεάζει θετικά και το αυτόνομο νευρικό σύστημα.

Η μελέτη που παρουσιάζω στο 34ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ιατρικού Βελονισμού για την αντιμετώπιση σε ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα

Όμως, όλες οι προαναφερθείσες μελέτες συγκρίνουν τα αποτελέσματα της φαρμακευτικής αγωγής με ένα μόνον είδος βελονισμού. Για παράδειγμα, συγκρίνουν τα αποτελέσματα της φαρμακευτικής αγωγής με τον βελονισμό ή τον ωτοβελονισμό.

Στο Ιατρείο, με βάση την κλινική μου εμπειρία, την μελέτη των επιστημονικών ερευνών και τις ανάγκες των ασθενών, όπου λόγω των ιδιαίτερων κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών οι οποίες λειτουργούν αποτρεπτικά στο να διεξάγονται οι συνεδρίες δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα,  όπως απαιτούν τα πρωτόκολλα του σωματικού βελονισμού, δημιούργησα ένα συνδυαστικό θεραπευτικό πρωτόκολλο Ιατρικού σωματικού βελονισμού και Ωτικής Νευροαντανακλαστικής Θεραπείας – ωτοβελονισμού. Σκοπός ήταν να αυξηθούν τα μεσοδιαστήματα μεταξύ των συνεδριών, ώστε και χρονικά αλλά και οικονομικά να συμβαδίζουν με τις δυνατότητες των ασθενών. Και ταυτόχρονα να διατηρηθεί και να αυξηθεί, η αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Εκεί έγκειται και η πρωτοτυπία της εργασίας που παρουσιάζω στο 34ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ιατρικού Βελονισμού, το οποίο γίνεται στην Αθήνα, στις 2-4 Ιουλίου 2021. Εφαρμόστηκε σε ασθενείς που αντιμετώπιζαν χρόνια και επίμονη αλλεργική ρινίτιδα, με διάρκεια άνω των 12 μηνών. Οι ασθενείς λάμβαναν πριν την έναρξη των συνεδριών φαρμακευτική αγωγή που παρουσίαζε προσωρινή, μόνον, βελτίωση των συμπτωμάτων τους.

Μελετήθηκε η αποτελεσματικότητα της συνδυαστικής μεθόδου σε 5 ασθενείς, στη διάρκεια 12-14 συνεδριών για κάθε ασθενή και για διάστημα 4-6 μηνών κατά μέσο όρο.

 

Αποτελέσματα από την εφαρμογή του Νέου θεραπευτικού πρωτοκόλλου

Σταδιακά μειώθηκαν τα συμπτώματα της ρινικής συμφόρησης:

η ρινική συμφόρηση και

ο πόνος στο πρόσωπο,

το παροξυσμικό φτέρνισμα και

η ρινική καταρροή.

Σημαντική ύφεση παρουσίασαν, επίσης, τα συμπτώματα στα μάτια:

η ερυθρότητα -κοκκίνισμα,

ο κνησμός  και

η αίσθηση καψίματος.

Με την ολοκλήρωση της θεραπείας, πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων παρουσίασαν 4 στους 5 ασθενείς (το 80% των συμμετεχόντων). Στο υπόλοιπο 20% των θεραπευόμενων, τα συμπτώματα παρουσίασαν βελτίωση άνω του 80%. Τα ευεργετικά αποτελέσματα παρέμειναν και σε επόμενο έλεγχο (Follow up) που έγινε 3 μήνες μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.

Συμπεράσματα:

Συμπερασματικά, όπως αναφέρω και στην επιστημονική μου ανακοίνωση στο 34ο Παγκόσμιο Συνέδριο Ιατρικού Βελονισμού, ο συνδυασμός Iατρικού βελονισμού και ωτοβελονισμού αποτελεί μια αποτελεσματική θεραπεία για τη χρόνια αλλεργική ρινίτιδα, καθώς:

  • ανακουφίζει σημαντικά τα συμπτώματα χωρίς καμία παρενέργεια,
  • βελτιώνει την ποιότητα ζωής και
  • τα αποτελέσματά διαρκούν για μακρό χρονικό διάστημα.

Βιβλιογραφία:

 

  1. Small M, Piercy J, Demoly P, et al. Burdroen of illness and quality of life in patients being treated for seasonal allergic rhinitis: a cohort survey. Clin Transl Allergy 2013;3:33. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
  2. Wheatley LM, Togias A. Clinical practice. Allergic rhinitis. N Engl J Med 2015;372:456–63. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
  3. Bousquet J, Khaltaev N, Cruz AA, et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 update (in collaboration with the World Health Organization, GA2LEN and AllerGen). Allergy 2008;63:8–160. [PubMed] [Google Scholar]
  4. Hu SJ, Wei P, Kou W, et al. Prevalence and risk factors of allergic rhinitis: a meta-analysis. J Clin Otorhinol aryngol Head Neck Surg 2017;31:28–34. [Google Scholar]
  5. [Zheng M, Wang X, Bo M, et al. Prevalence of allergic rhinitis among adults in urban and rural areas of china: a population-based cross-sectional survey. Allergy Asthma Immunol Res 2015;7:148–57. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
  6. Panwankar R, Canonica GW, Holgate ST. WHO white book on allergy: update 2013. Milwaukee, WI 2013. [Google Scholar]
  7. Zhang YQ, Wang XZ. Clinical experience in acupuncture treatment of allergic rhinitis. J Trad Chin Med 2009;28–31. [PubMed] [Google Scholar]
  8. [Fei-Hong L, Xun-Rui H, Li-Hong LI, et al. Acupoint Injection at “Yingxiang”(LI 20)and “Yintang”(GV 29) may relieve nasal allergic symptoms possibly by down-regulating expression of histamine receptor h1 and h4 in nasal mucosa of allergic rhinitis rats. Acupunct Res 2018. [PubMed] [Google Scholar]
  9. Yu W, Xun-Rui H, Li-Hong LI, et al. Acupoint injection improves allergic rhinitis by balancing Th17/Treg in allergic rhinitis rats. Acupuncture Res 2019. [PubMed] [Google Scholar]
  10. Wang K, Chen L, Wang Y, et al. Sphenopalatine ganglion acupuncture improves nasal ventilation and modulates autonomic nervous activity in healthy volunteers: a randomized controlled study. Sci Rep 2016;6:29947. [PMC free article] [PubMed] [Google Scholar]
  11. Brinkhaus B, Witt CM, Jena S, et al. Acupuncture in patients with allergic rhinitis: a pragmatic randomized trial. Ann Allergy Asthma Immunol 2008;101:535–43. [PubMed] [Google Scholar]
  12. Dietz de Loos DA, Segboer CL, Gevorgyan A, et al. Disease specific quality-of-life questionnaires in rhinitis and rhinosinusitis: review and evaluation. Curr Allergy Asthma Rep 2013;13:162–70. [PubMed] [Google Scholar]

  13. Οι εικόνες προέρχονται από το pixabay.com και από το προσωπικό αρχείο του Θεόδωρου Γκατζούνη

  14. Jiaoping Mi, Xinye Chen, Xiaoyan Lin, Jianling Guo, Hongtao Chen, Liao Wei, and Haiyu Hong: Treatment of persistent allergic rhinitis via acupuncture at the sphenopalatine acupoint: a randomized controlled trial. Trials. 2018; 19: 28. Published online 2018 Jan 11. doi: 10.1186/s13063-017-2339-z, PMCID: PMC5765676 PMID: 29325594
  15. Bougioukas KI, Liakos A, Tsapas A, et al. Preferred reporting items for overviews of systematic reviews including harms checklist: a pilot tool to be used for balanced reporting of benefits and harms. J Clin Epidemiol 2018;93:9–24. [PubMed] [Google Scholar]
  16. John Wiley & Sons, Ltd, Higgins Julian P, Altman A, Sterne J, et al. Assessing risk of bias in included studies. Cochrane Handbook for Systematic Reviews of Interventions: Cochrane Book Series. 2011. [Google Scholar]
  17. Jun Yang, MM, Jun Xiong, Xue Wang, Ting Yuan, Yong Fu, Yunfeng Jiang, Xiaohong Zhou, Kai Liao, and Lingling Xu, MB:The effectiveness and safety of acupuncture for allergic rhinitis. Medicine (Baltimore). 2020 Jul 17; 99(29): e21225. Published online 2020 Jul 17. doi: 10.1097/MD.0000000000021225, PMCID:
  18. Bousquet J, Khaltaev N, Cruz AA, et al. Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) 2008 update (in collaboration with the World Health Organization, GA(2) LEN and AllerGen). Allergy 2008;63: Suppl 86: 8–160. [PubMed] [Google Scholar]
  19. Shaoyan Feng , Miaomiao Han, Yunping Fan, Guangwei Yang, Zhenpeng Liao, Wei Liao, Huabin Li. Acupuncture for the treatment of allergic rhinitis: a systematic review and meta-analysis. Am J Rhinol Allergy. J an-Feb 2015;29(1):57-62. doi: 10.2500/ajra.2015.29.4116. PMID: 25590322 DOI: 10.2500/ajra.2015.29.4116
  20. Claire S Zhang , Jiyan Xia, Anthony L Zhang, Angela W Yang, Francis Thien, Yunying Li, Darong Wu, Jianxiong Cai, Cliff DaCosta, Charlie C Xue. Ear acupressure for perennial allergic rhinitis: A multicenter randomized controlled trial Am J Rhinol Allergy. Jul-Aug 2014;28(4):e152-7. doi: 10.2500/ajra.2014.28.4081. PMID: 25197908
  21. Zhong J, Liu S, Lai D, Lu T, Shen Y, Gong Q, Li P, Zhang Q. Ear Acupressure for Allergic Rhinitis: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Evid Based Complement Alternat Med. 2021 May 3;2021:6699749. doi: 10.1155/2021/6699749. eCollection 2021. PMID: 34007299 Free PMC article. Review.